Zalig Pasen!
DE KLOKKEN ZIJN NAAR ROME
Iedere rechtgeaard katholiek wist vroeger wat dat betekende. Het gezegde verwijst naar het aloude gebruik dat de kerkklokken tijdens het paastriduüm (de drie heilige dagen van Pasen) zwijgen. De klokken luiden de laatste keer tijdens het Gloria van de avondmis van Witte Donderdag, om tijdens het Gloria van de Paaswake weer van zich te laten horen. Vroeger gebeurde dat na de zegening van het water in de ochtend van Paaszaterdag. Precies om twaalf uur ’s middags begonnen dan de klokken te luiden, ten teken dat de vastentijd voorbij was en het ‘vastentrommeltje’ open mocht. In de tussentijd, als de klokken zwegen, werd altijd gezegd dat ze naar Rome waren. Wat ze daar deden weet ik ook niet, maar zo zei men het.
Tegenwoordig valt het nog nauwelijks meer op dat onze kerkklokken een bepaalde periode niet luiden. Ze luiden ook nog maar zo weinig. In welke parochie is er nog iedere dag een Mis, om nog maar te zwijgen van de drie of vier weekendmissen die parochies vroeger nog hadden. Als ze tegenwoordig nog luiden, wordt het zeker niet meer als een oproep tot gebed of als een uitnodiging tot het komen meevieren van Mis of andere kerkelijke plechtigheden ervaren. Steeds minder vervullen onze klokken nog een kerkelijke functie; een wereldlijke functie lijkt ervoor in de plaats te komen. Dat onze kerkklokken het nieuwe jaar inluiden is minder vanzelfsprekend als dat het lijkt; het nieuwe kerkelijke (liturgische) jaar is immers al enkele weken eerder begonnen. Ook bij de jaarlijkse dodenherdenking in de avond van 4 mei; als Kerk hebben wij immers onze eigen jaarlijkse dodenherdenking (2 november). Natuurlijk zijn we als parochie graag dienstbaar aan de dorpsgemeenschap, maar gaat het nog om de dorps- of geloofsgemeenschap als mensen vragen hun dierbare overledenen te ‘overluiden’ maar vervolgens wel hun eigen plan trekken en kiezen voor een uitvaart ‘in stilte’ of ‘besloten kring’? Natuurlijk kan het geen kwaad om te laten weten dat één van de onzen is overleden (integendeel), maar als we daarna als gemeenschap toch ‘uitgeschakeld worden’ en/of het nakijken hebben …
We gaan weer Pasen vieren: een feest bij uitstek om samen te vieren; niet alleen het ‘sluitstuk’ ervan (Pasen zelf), maar dan ook het hele programma. Nog los van de vastentijd die eraan vooraf gaat, zijn er drie heilige dagen van Pasen (het ‘Paastriduüm’): Witte Donderdag, Goede Vrijdag en Paaszaterdag. Dat zijn dagen waarin we als het ware even (de adem) inhouden om des te meer te kunnen ervaren waar het met Pasen nu eigenlijk om gaat: om het nieuwe, onverwoestbare leven, dat Jezus ons door zijn lijden en kruis heeft verworven. Aan dat leven sterker dan de dood hebben in en door ons doopsel deel gekregen. Daarom ook de vernieuwing van de doopbeloften tijdens de Paaswake: opdat we ons weer bewust zijn wat Jezus’ Pasen ook voor ons betekent. Dat is ook de enig echte reden van het feestelijk klokgelui met Pasen: niet omdat het (toevallig ook) lente is, maar omdat wij dankzij Jezus’ verrijzenis aan een geheel andersoortig nieuw leven deel hebben gekregen, een leven dat niet alleen onszelf maar ook de dood en het afscheid van onze dierbaren een bijzondere glans verleent. Zalig Pasen!
Jos. L’Ortye, pastoor
Zie voor de Paasvieringen in ons cluster: vieringen tijdens Paastriduüm
